Rusya’nın Kazakistan ve Özbekistan ile bir “gaz birliği” kurma planını ele aldığı açıklandı. Üç ülke arasındaki doğal gaz transferinin yanı sıra Çin dâhil diğer ülkelere sevkiyatın da desteklenmesi amacıyla kurulması düşünülen birlikle ilgili açıklama, Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak’tan geldi. Reuters’ın haberine göre Novak planla ilgili ayrıntı vermedi.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise anlaşmanın detaylarının hâlen müzakere edildiğini, ancak ana düşüncenin tedarik planlarının koordine edilmesi olduğunu söyledi.
Kazakistan hükümetinin, Rus doğal gazı ithal edilen kuzey bölgesine Kazak doğal gazı sevkiyatı için boru hattı inşa etme planına atıfta bulunan Peskov, Rusya’nın Siberya’nın doğusunda üretimi artırdığını belirtti ve Astana’nın boru çizgilerine “onlarca milyar dolar” harcamak yerine Rus gazı alabileceği imasında bulundu.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev dün Rusya başkanı Vladimir Putin ile görüşmüştü. Tokayev’in sözcüsü bugün yaptığı açıklamada, Putin’in gaz birliği konusunu dünkü görüşmede gündeme getirdiğini belirtti, lakin detay vermedi.
Bölgedeki boru hatları
Rusya, dünyanın en büyük doğal gaz ihracatçılarından biri. Özbekistan ile Kazakistan ise neredeyse tükettiği kadar üretim gerçekleştiriyor. Her iki ülkenin Rusya ile ortasında doğal gaz boru çizgisi bulunuyor. Bir öteki boru çizgisi da Özbekistan ve Kazakistan üzerinden Çin’e ulaşıyor.
Ancak her iki boru hattı da genellikle sadece Türkmenistan’dan gaz tedariki için kullanılıyor ve şu ana kadar ne Kazakistan ne de Özbekistan Çin’e ya da başka bir ülkeye Rus gazı aktarıldığına dair bir bildirimde bulundu.
Batı’nın Ukrayna savaşı nedeniyle uyguladığı yaptırımlar ve Kuzey Akım gaz boru sınırındaki kesintilerin ekonomik olarak vurduğu Rusya, Asya’ya enerji ihracatını artırma çabasında.
Rusya’nın Türkiye’ye “gaz merkezi” teklifi
Putin geçen ay da Avrupa’ya gaz tedariki içinTürkiye’de bir merkez kurulmasını önermişti. Putin, Avrupa Birliği’ne gaz tedariki için Türkiye’de bir dağıtım merkezi kurulmasına yönelik önerisini, Kazakistan’ın başşehri Astana’da bir araya geldiği Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a iletmişti.
Rusya başkanı “Birlikte kuracağımız bu merkez, sadece tedarikler için değil, fiyatların belirlenmesi için de bir platform olur. Çünkü fiyatlandırma konusu çok önemli bir konu” sözlerini kullanmıştı.
DW,rtr/CÖ,BK
