Türkiye’de Musluk Suyu İçilememesinin Asıl Sebebi Ne?
Pek çok Avrupa ülkesinde durum bu türlü değil. ABD’nin birçok eyaletinde beşerler, su gereksiniminin tamamını musluk suyundan karşılayabiliyor. Çünkü bunun bir örneğini İsviçre, Belçika ve Hollanda üzere ülkelerde de görebiliyoruz.
Türkiye’de ise çok sayıda insan, konutundaki musluktan su içmeyi tercih etmiyor. Bu sebeple de ya arıtma aygıtlarına ya da ambalajlı sulara yöneliyorlar. Üstelik bunlar da ekstra harcama yapmamıza sebep oluyor. Pekala musluk suları içilemez durumda mı?
Musluk suyunun, içilebilmesi için birtakım süreçlerden geçmesi gerekiyor.
Dünya Sıhhat Örgütü, birinci sefer 1958 yılında Uluslarası İçme Suyu Standartları ismiyle bir bildiri yayımlamladı. Sonraki yıllarda ise bu bildirinin üzerinde birtakım değişiklikler yapılarak günümüzdeki halini aldı. Ülkemizde de şebeke sularının kaynağını ve dezenfeksiyon sürecini belediyeler, kontrolünü ise Sıhhat Bakanlığı gerçekleştiriyor.
Ülkemizdeki şebeke sularında bulunması gereken bedeller ise DSÖ tarafından paylaşılan datalarla tıpkı olacak biçimde belirlenmektedir. Suyun dezenfeksiyonunda kullanılan birtakım unsurlar ise baş karışıklığına sebep olabiliyor. Örneğin çok ziyanlı olduğunu düşündüğümüz klor üzere…
Musluk sularının klorlu olması ise sanıldığı üzere ziyanlı değil.
Şebeke sularının içme suyuna dönüştürülmesi için klorlanması hayli kıymetli bir süreç. Lakin birçok insan, klorun sıhhate ziyanlı olduğuna ve bu yüzden musluk suyu içilmemesi gerektiğine inanıyor.
Suda bulunan klor ölçüsü hayli dikkat edilmesi gereken bir nokta. Çünkü belli bir bedelin üzerinde yahut altında olmaması gerekiyor. Klor ölçüsü fazlalaştığında bu durum vakitle insan sıhhatine ziyan verebilir. Bunun yanı sıra klor düzeyi çok düşük kaldığında da sudan hastalık kapma riskiniz artabilir. Yani suda bulunan klor, belirlenen seviyede olduğu sürece sıhhate ziyanlı değil; aksine yararlıdır.
Sularda klor kokusu olması olağan mi?
Musluğunuzdan bir bardak su doldurup içmek istediğinizde içerisindeki klorun kokusunu yahut tadını aldığınız olmuştur. Bu koku yahut tadı almanızın sebebi, şebeke sularına klor eklemesinin yeni yapılmış olması olabilir. Ancak biraz evvel de bahsettiğimiz üzere, bu klor düzeyi insan sıhhatine ziyan vermez.
Nitekim sistemin içindeki klor, vakitle dengelenir ve sudaki kloru daha az hissetmeye başlarsınız. Alışılmış koku ve tat duyularınız bu duruma bir müddet sonra alışacağı için de bir mühlet sonra daha az rahatsızlık duymaya başlarsınız.
Hala rahatsız oluyorsanız da klorun kokusunu ve tadını bastırmak için yapabileceğiniz birkaç şey var.
Çeşmenizden doldurduğunuz suyu ağzı açık bir şekilde dolabınızda en az birkaç saat bekletmek, klor kokusunun dışarıya çıkmasında yardımcı olacaktır. Birebir vakitte musluğunuzun soğuk tarafını kullanmanız da tesisatınızdan gelebilecek bakır, kurşun üzere hususların emilim mümkünlüğünü azaltır.
Musluk suyunun tadı ‘garip’ mi geliyor?
Çünkü musluk suları, öteki sulardan farklı süreçlerden geçiriliyor. Ambalajlı suların büyük birçoğu klorlanmıyor, arıtma sular ise suyun içindeki çok sayıda maddeyi ayrıştırıyor. Farklı süreçlerden geçirilen, farklı metotlarla koruma edilen suların tadının farklı olması da epeyce olağan. Daima olarak tükettiğiniz suyun tadına alıştığınızda ise musluk suyunun tadı ‘garip’ geleceği için bu alışkanlığınızdan vazgeçmeniz hayli güç oluyor.
Günümüzde de birçok insan bırakın musluk suyuna geçmeyi, farklı bir marka su tüketmekten bile hoşlanmıyor. Yani bu noktada alışkanlıklarımız da musluk suyu tüketimimizi büyük ölçüde etkiliyor.
Peki hala neden musluk suyu içen insan sayısı çok az?
Genellikle büyük kentlerde yaşayan beşerler, su arıtma aygıtı kullanmaya yahut ambalajlı su tüketmeye ziyadesiyle alışmış durumda. Fakat bu biçimde tüketilen suların büyük birçoğu klorlama sürecinden geçmiyor. Yani pak olduğuna inandığımız bu sular bile gereğince temiz değil.
Üstelik defalarca kere kullanılan damacanaların içine konulan sular tehlikeli bile sayılabilir.
Nitekim birçok şehrimizde durum bu türlü olmasa da musluk sularına karşı giderek artan bir güven sorunu var. Şebeke sularının dağıtımı sırasında oluşabilen birtakım sorunlar de bu itimat meselesinin büyük bir kesimi. Bu haberler nedeniyle de yetkililerin ‘güvenli’ dediği sularımıza karşı yaşadığımız tereddütler bir türlü son bulmuyor. Sonuç olarak yine güvendiğimiz tüketim alışkanlığımıza devam ediyoruz.
Ancak tek sorun alışkanlıklarımız olmayabilir.
Evlerimize gelen suların %49’u barajlardan, %28’i kuyulardan, %19’u su kaynaklarından, %2’si göllerden ve kalan %2’si ise akarsulardan temin ediliyor. Suyun alındığı kaynaktan meskeninize geldiği kısımda ise birçok süreçten geçiriliyor ve standartlara uygun hale getiriliyor olsa da tehlikeler bununla sonlu kalmıyor.
Zaman vakit şebeke sularının dağıtımı sırasında yaşanan problemler nedeniyle musluğunuzdan kirli su gelebilir. Birebir vakitte konutunuzun yahut oturduğunuz binanın su tesisatının bakımları yapılmadıysa birtakım ziyanlı hususlar suyunuza karışabilir. Bu sebeple tesisatlarınızın bakımının yapıldığından emin olmanızda da yarar var.
Peki siz içme suyu olarak ne kullanıyorsunuz? Konutunuzun musluğundan su içmeyi tercih ediyor musunuz? Yorumlarda buluşalım…
- Kaynaklar: Dünya Sıhhat Örgütü, Department of Health